« الله » اولین هادی ( و در اصل تنهاترین هادی ) است

همه‌ی هادیان « هدایت » خود را از او دارند

ذلک هُدی الله یهدی به مَن یشاء ( آن هدایت خداست که به وسیله آن هرکه را بخواهد هدایت می کند ) ( 88 انعام )

اولئکَ الّذین هَدَی اللهُ فَبهداهم اقْتده ( انان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرد ، پس به هدایتشان اقتدا کن ( 90 انعام )

 انّ اللهَ لَهادِ الّذینَ آمنوا الی صراطِ مستقیم ( قطعاً خدا مؤمنان را به سوی راه راست هدایت می کند ) ( 54 حج )

وَ کفی بربّکَ هادیاً و نصیراً ( از نظر هداین و یاری کردن ، پروردگارت ( برای بندگانش ) کافی است ) ( 31 فرقان )

نکاتی در باره هدایت خدا

1- قرآن بدون هیچ شکی ( در اصل آن و در هدایت بودن آن ) برای پرهیزکاران باعث « هدایت » است ( هر کسی در هدایت قرآن قرار نمی گیرد ) :

ذلک الکتاب لاریبَ فیه هدیً للمتّقین ( 2 بقره )

2-رستگاری ( در دنیا و آخرت ) فقط با « هدایت خدا » امکان پذیر است :

اولئک علی هدیً مِن ربّهم و اولئکَ همُ المفلحونَ ( 5 بقره )

3- قرآن اگر از آن استفاده شود برای همگان ( نه فقط مؤمنان ) باعث هدایت است ( حداقل در دنیا ) :

شَهرُ رمضان الذی اُنزلَ فیه القرآن هدیً للنّاس ... ( 185 بقره )

4- قرآن برای مؤمنان هدایت ( در دنیا ) و بشارت ( آخرت ) است

هُدیً و بُشری للمؤمنین

5- هدایت قرآنی روشن و دقیق است : ( 185 بقره )

هدیً للنّاس و بیّناتٍ مِنَ الهُدی و الفرقان ... ( « بیّنات » جمع بیّنه یعنی روشن و آشکار ؛ فرقان یعنی جدا کننده حق از باطل )

6- رو کردن به سوی « کعبه » ( خانه خدا ) ( رو کردن به سوی دین حق ) باعث هدایت است :

انّ اولَ بیتٍ وُضِعَ للنّاسِ ببکةَ مبارکاً و هُدیً للعالَمین ( همانا اولین خانه‌ای که ( برای پرستش خدا ) بنا شد ( همان است که ) در مکه است ، برای جهانیان با برکت و باعث هدایت است

7- کتابهای آسمانی قبل از قرآن نیز ( چون از طرف خدا بودند ) مردم را به راه راست هدایت می کردند :

وَانزَل التّورا‌ة و الانجیلَ مِن قبل هدیً لِلنّاس ( 4 آل عمران )

انّا انزلنا التّورا‌ة فیها هدیً و نورٌ ( 44 مائده )

و آتیناهُ الانجیل فیه هدیً و نورٌ ( 46 مائده )

8- خدا با فرستادن کُتُب آسمانی ( مخصوصاً قرآن ) می خواهد ما در تمام امور از او فرمانبردار ( تسلیم ) باشیم :

قُل انّ هُدَی اللهِ هوَ الهُدی و اُمرنا لِنُسلِمَ لِربّ العالَمین

9- گناه ( فسق ) و ظلم باعث می‌شود که از هدایت الهی بی بهره بمانیم :

انّ اللهَ لایهدی الْقومَ الفاسقین ( 6 منافقین )

و الله لایهدی الْقومَ الظالمین ( 5 جمعه )

و الله لایهدی الْقومَ الکافرین ( 264 بقره )

انّ الله لایهدی مَن هو کاذِبٌ کفّار ( 3 زمر )

انّ الله لایهدی مَن هو مسرفٌ کذّاب ( 28 غافر )

همه به دنبال هدایتند

هدایت را « خوب » می دانند

برداشت افراد از هدایت متفاوت است

درخواست هدایت اثبات می کند وجود « هادی » را ( تشنگی اثبات می مند وجود آب را ! )

همه خود را در مسیر درست ( هدایت شده ) می دانند

هادی ( راهنما ) باید چه صفتی داشته باشد ؟

راه را بشناسد ، از موانع و خطرات آگاه باشد ، خود به راهی که « می‌شناسد » معتقد باشد ( در آن در حال حرکت باشد ) امین و خیر خواه باشد ، خواهان هدایت دیگران باشد ، برنامه و انگیزه هدایت دیگران را داشته باشد ، عملاً به هدایت دیگران بپردازد ، از سرزنش سرزنش کنندگان نهراسد و ...

خدا اولین هادی بشر است

اگر به خدا اعتقاد درست داشته باشیم این حقیقت برایمان آشکار است که خدا بندگانش را در مسیر رسیدن به کمال تنها نمی‌گذارد

اعتقاد به خدا = اعتقاد به ارسال رسُل ( نبوت ) = اعتقاد به برنامه مدون ( کتاب آسمانی

آیات هدایت :

سَبِّحِ اسْمَ رَبِّکَ الْأَعْلَى
الَّذِى خَلَقَ فَسَوَّى‏
وَالَّذِى قَدَّرَ فَهَدَى‏ ( سوره اعلی آیات 1 تا 3 )

قَالَ فَمَن رَّبُّکُمَا یَا مُوسَى‏
قَالَ رَبُّنَا الَّذِى أَعْطَى‏ کُلَّ شَىْ‏ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى‏ ( طه آیات 49 و 50 )

وَ قَالُواْ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى هَدَینَا لِهَذَا وَمَا کُنَّا لِنَهْتَدِىَ لَوْلَآ أَنْ هَدَینَا اللَّهُ ( 43 اعراف )

رَبَّنَآ لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِن لَّدُنْکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنتَ الْوَهَّابُ‏ ( آل عمران آیه 8 )

من یهدی الله فهو المهتدٍ (خدا هر که را هدایت کند او هدایت یافته است ) ( اعراف آیه 178 )

من یهدی الله فما له من مضلّ ( هر که را خدا هدایت کند گمراه کننده‌ای نخواهد داشت ! ( زمر 37 )

واله یهدی من یشاء الی صزاطٍ مستقیم ( بقره 213 )

پیامبر اکرم محمد مصطفی ( صلّی الله علیه و آله ) آخرین پیامبر ، قرآن کریم آخرین برنامه ( کتاب آسمانی )

« انّ هذا القرآن یَهدى للّتى هى اقوم و یُبشّر الذین یعملون الصّالحات انّ لهم اجراً کبیراً ؛ و انّ الذین لایؤمنون بالآخرة اعتدنا لهم عذاباً الیماً »

همانا این قرآن خلق را به راست‏تر و استوارترین طریقه هدایت مى‏کند و اهل ایمان را که نیکوکار باشند به اجر و ثواب عظیم بشارت مى‏دهد و برای آنان که به عالم آخرت ایمان نمی‌آورند البته عذاب دردناک مهیا ساخته‏ ایم ( 9 و 10 اسراء )

این آیه را دو گونه می‌توان معنا کرد:
الف: قرآن به پایدارترین شیوه هدایت می‌کند.
ب : قرآن استوارترین ملّت‏ها و امّت‏ها را هدایت می‌کند.
1- خرافات و اوهام در منطق استوار قرآن راه ندارد. « یَهدى للّتى هى اقوم »

2-  قرآن تنها کتابى است که قوانین ابدى و ثابت دارد. «یَهدى للّتى هى اقوم »

3-  دریافت اجر به ایمان و عمل نیاز دارد، «المؤمنین الّذین یعملون الصالحات» ولى براى دوزخى شدن، کفر به تنهایى کافى است. « الّذین لایؤمنون... لهم عذاباً »
4-  عذاب الهى از هم اکنون آماده است. «ا َعتَدنا »( آماده کردیم ؛ نه آماده خواهیم کرد ! )
5-  بیم وامید در کنار هم باید باشد. « أجراً کبیراً... عذاباً الیماً »

بشر ، چه بخواهد و چه نخواهد ، چه باور کند و چه باور نکند در مسیری قرار دارد که به زودی به پایانش خواهد رسید :

انّهم یرونه بعیداً و نراه قریباً ( آنان آن ( قیامت ) را دور می بینند ( می دانند ) و ما آن را نزدیک می بینیم !